IONOS ซึ่งเป็นบริษัทเว็บโฮสติ้งที่ใหญ่ที่สุดในยุโรปมีลูกค้ากว่า 8 ล้านสัญญาทั่วโลก ได้ประกาศปรับขึ้นราคาบริการ VPS (Virtual Private Server) อย่างกะทันหันในต้นปี 2025 โดยอ้างเหตุผลว่าเป็นผลมาจากการที่ผู้พัฒนา control panel อย่าง Plesk และ cPanel ปรับขึ้นค่าลิขสิทธิ์อย่างมหาศาล ลูกค้าหลายรายรู้สึกไม่พอใจต่อการแจ้งเตือนที่ล่าช้าและการเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขกลางสัญญา
การปรับขึ้นราคาที่รุนแรงของ Plesk และ cPanel
จากข้อมูลของผู้ให้บริการหลายราย รวมถึง EuroVPS และ PanelLicense ระบุว่า Plesk และ cPanel ได้ประกาศปรับขึ้นราคาลิขสิทธิ์มีผลตั้งแต่วันที่ 16 ธันวาคม 2024 และ 1 มกราคม 2025 ตามลำดับ การปรับขึ้นราคาครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรก แต่เป็นการปรับขึ้นต่อเนื่องทุกปีตั้งแต่ปี 2020 ถึง 2025 โดยราคาของ Plesk Web Host Edition สำหรับ VPS (โดเมนไม่จำกัด) เพิ่มขึ้นจาก €33.00 ในปี 2022 เป็น €41.00 ในปี 2023 และกระโดดขึ้นเป็น €83.0 ในปี 2025 หรือเพิ่มขึ้นมากกว่าเท่าตัวในเวลาเพียง 3 ปี ส่วน cPanel ก็มีการปรับขึ้นราคาประมาณ 5-10% ต่อปีอย่างสม่ำเสมอ โดย Solo plan ที่เป็นแพ็กเกจยอดนิยมได้รับผลกระทบมากที่สุด
ผลกระทบต่อผู้ให้บริการและลูกค้า
IONOS ซึ่งเคยรวมค่า Plesk Web Host Edition ฟรีกับ dedicated server และ VPS บางแพ็กเกจ ถูกบังคับให้ส่งต่นต้นทุนที่เพิ่มขึ้นนี้ไปยังลูกค้า โดยลูกค้าได้รับอีเมลแจ้งการเปลี่ยนแปลงราคาพร้อมไฟล์ PDF รายละเอียดสัญญาและราคาใหม่ อย่างไรก็ตาม หลายรายรายงานว่าได้รับการแจ้งเตือนในระยะเวลาสั้นมาก และบางรายถูกเรียกเก็บเพิ่มแม้อยู่ระหว่างสัญญาที่ยังไม่หมดอายุ ซึ่งสร้างความไม่พอใจอย่างมากในชุมชนผู้ใช้งาน ผู้ให้บริการโฮสติ้งรายอื่น ๆ เช่น EuroVPS, RackAid และ PanelLicense ต่างออกมาแถลงว่าถูกบังคับให้ปรับราคาตามเช่นกัน โดยระบุชัดเจนว่า "การเปลี่ยนแปลงนี้อยู่นอกเหนือการควบคุมของเรา เนื่องจากเป็นนโยบายที่กำหนดโดยตัว platform เอง"
สาเหตุและเหตุผลจากผู้พัฒนา
Plesk และ cPanel ให้เหตุผลการปรับขึ้นราคาว่าจำเป็นต้องสนับสนุนการพัฒนาผลิตภัณฑ์อย่างต่อเนื่อง การลงทุนในเทคโนโลยีใหม่ และการขยายระบบ partner ecosystem การเปลี่ยนแปลงนี้เกิดขึ้นหลังจากที่ทั้ง Plesk และ cPanel ถูกเข้าซื้อกิจการโดย WebPros (ภายใต้ Oakley Capital) ซึ่งมีแนวทางบริหารแบบเพิ่มราคาผลิตภัณฑ์ในพอร์ตโฟลิโออย่างสม่ำเสมอ นอกจาก control panel แล้ว ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ภายใต้ WebPros เช่น SolusVM, WHMCS, Sitejet และ Koality ก็มีการปรับขึ้นราคาในลักษณะเดียวกัน นักวิเคราะห์บางรายในชุมชน webhosting ชี้ว่าต้นทุนค่าลิขสิทธิ์ปัจจุบันของ cPanel บางกรณีสูงกว่าต้นทุนฮาร์ดแวร์เซิร์ฟเวอร์เสียอีก
ทางเลือกและแนวโน้มในอนาคต
ความไม่พอใจที่สะสมมาหลายปีเริ่มผลักดันให้ผู้ให้บริการและผู้ใช้งานหันมามองหาทางเลือกอื่น เช่น DirectAdmin, CyberPanel, หรือ open-source control panel ต่าง ๆ ที่มีต้นทุนต่ำกว่า อย่างไรก็ตาม การ migrate ระบบ control panel มีความซับซ้อนสูงและมีความเสี่ยงต่อการหยุดชะงักของบริการ จึงทำให้หลายรายยังคงใช้งาน cPanel และ Plesk ต่อไปแม้จะไม่พอใจกับราคา ผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมคาดว่าแนวโน้มการปรับขึ้นราคายังคงดำเนินต่อไปในปีหน้า โดยเฉพาะค่า Extended Lifecycle Support (ELS) สำหรับระบบปฏิบัติการที่หมดอายุแล้วอย่าง CentOS 7 ซึ่งจะเพิ่มภาระต้นทุนให้ผู้ให้บริการมากขึ้นอีก